گالیلئو گالیله (۱۵۶۴–۱۶۴۲)، فیزیکدان، ستاره‌شناس و فیلسوف ایتالیایی، از چهره‌های محوری انقلاب علمی بود که با کشفیات انقلابی خود در نجوم و فیزیک، بنیان‌های علم مدرن را شکل داد. در زیر مهم‌ترین جنبه‌های زندگی و میراث او بررسی شده‌است:

دوران اولیه و دستاوردهای علمی

  • تولد و تحصیلات: گالیله در ۱۵ فوریه ۱۵۶۴ در پیزا به دنیا آمد. او ابتدا تحصیل پزشکی را آغاز کرد اما به ریاضیات و فیزیک علاقه‌مند شد و در دانشگاه پیزا به استادی رسید.
  • کشفیات نجومی: با ساخت تلسکوپ در ۱۶۰۹، ماه‌های مشتری، کوه‌های ماه، لکه‌های خورشیدی و فازهای زهره را رصد کرد. این مشاهدات تأیید کرد که سیارات به دور خورشید می‌چرخند، نه زمین.
  • قوانین حرکت: آزمایش‌های او روی سقوط اجسام و پاندول، پایه‌های مکانیک نیوتنی را بنا نهاد.

درگیری با کلیسا و محاکمه تاریخی

گالیله از نظریه هلیوسنتریک (خورشیدمرکزی) کپرنیک دفاع کرد، اما این ایده با آموزه‌های کلیسای کاتولیک تضاد داشت. اوج این درگیری در نامه ۱۶۱۵ به دوشس کریستینا تجلی یافت، که در آن استدلال کرد:

“متون مقدس برای آموزش فیزیک نوشته نشده‌اند، بلکه هدفشان هدایت انسان‌ها به رستگاری است. روح‌القدس نمی‌خواهد به ما بیاموزد که خورشید به دور زمین می‌چرخد، بلکه می‌خواهد راه بهشت را نشان دهد.” .
او در این نامه تأکید کرد که تفسیر تحت‌اللفظی کتاب مقدس در مسائل علمی نادرست است و تجربه حسی و برهان‌های ضروری باید مبنا باشند .

  • محکومیت: در ۱۶۳۳، دادگاه تفتیش عقاید او را به “شبه‌افکنی” متهم و مجبور به انکار نظریه‌اش کرد. گالیله بقیه عمر را در حبس خانگی گذراند.

میراث پایدار

  • تأثیر بر علم: کارهای گالیله راه را برای دانشمندانی مانند نیوتن و کپلر هموار کرد. او را پدر علم تجربی می‌نامند.
  • بازشناسی تاریخی: در ۱۹۹۲، کلیسای کاتولیک رسماً اشتباه خود در محکومیت گالیله را پذیرفت.
  • نماد مقاومت فکری: نامه او به دوشس کریستینا نمادی از دفاع از استقلال علم از دین در تاریخ باقی ماند .

خلاصه‌ای از زندگی گالیله

رویداد سال توضیح
تولد ۱۵۶۴ پیزا، ایتالیا
ساخت تلسکوپ ۱۶۰۹ رصد ماه‌های مشتری و لکه‌های خورشیدی
نامه به دوشس کریستینا ۱۶۱۵ دفاع از جدایی علم و تفسیر متون مقدس
محاکمه توسط کلیسا ۱۶۳۳ محکومیت به حبس خانگی مادام‌العمر
مرگ ۱۶۴۲ در حبس خانگی در آرکِتری

گالیله نه تنها جهان‌بینی بشر را دگرگون کرد، بلکه پرسشی جاودان را مطرح ساخت: مرز میان حقیقت علمی و اعتقاد دینی کجاست؟ نامه او به دوشس کریستینا، پس از چهار سده، هنوز یادآور ضرورت پرسشگری آزاد و دفاع از خرد است.