نام کامل: بنیامین “بیبی” نتانیاهو
تاریخ تولد: ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ (۷۵ ساله)
محل تولد: تلآویو، اسرائیل
سمت: نخستوزیر اسرائیل (۱۹۹۶–۱۹۹۹، ۲۰۰۹–۲۰۲۱، ۲۰۲۲–اکنون)
حزب سیاسی: لیکود
لقب: “بیبی” (مخفف بنیامین، برای تمایز از پسرعمویش) .

دوران ابتدایی و خانواده

  • خانواده: پدرش بنزیون نتانیاهو (تاریخدان صهیونیست، متولد لهستان) و مادرش زیلا (یهودی اشکنازی). بنزیون از فعالان جنبش صهیونیسم تجدیدنظرطلب و پیرو نظریه “دیوار آهنین” علیه اعراب بود که تأثیر عمیقی بر تفکر بنیامین گذاشت .
  • ادعای ایرانیالاصل بودن: شایعاتی مبنی بر تولد در بابل ایران یا ارتباط خانوادگی با ایران وجود دارد، اما اسناد تاریخی تأیید میکنند که او در اسرائیل متولد شده و اصالت خانوادگیاش به یهودیان اروپای شرقی بازمیگردد .
  • تحصیلات: بخشی از دبیرستان را در آمریکا گذراند. لیسانس معماری و فوقلیسانس مدیریت از MIT، و دکترای علوم سیاسی از هاروارد دریافت کرد .

خدمت نظامی و فعالیتهای اولیه

  • نیروهای دفاعی اسرائیل: در ۱۹۶۷ به واحد سایرت متکل (یگان ویژه) پیوست و با درجه سروانی در جنگهای ۱۹۶۷ (ششروزه) و ۱۹۷۳ (یوم کیپور) شرکت کرد .
  • فعالیتهای غیرنظامی:
    • مؤسس “مؤسسه ضدتروریسم یوناتان” (۱۹۷۸) به نام برادرش که در عملیات نجات گروگانهای اوگاندا کشته شد .
    • مشاور اقتصادی در Boston Consulting Group (همکار میت رامنی) .

مسیر سیاسی

  • شروع: سفیر اسرائیل در سازمان ملل (۱۹۸۴–۱۹۸۸) و معاون وزارت خارجه .
  • رهبری حزب لیکود: از ۱۹۹۳ تاکنون. نخستوزیر جوانترین و نخستین زاده اسرائیل در این سمت .

جدول دورههای نخستوزیری :

دوره سالها رویدادهای کلیدی
اول ۱۹۹۶–۱۹۹۹ انتخابات مستقیم مردمی؛ مخالفت با توافق اسلو
دوم ۲۰۰۹–۲۰۲۱ گسترش شهرکسازیها؛ نزدیکی به ترامپ
سوم ۲۰۲۲–اکنون جنگ غزه؛ اصلاحات قضایی جنجالی

سیاستها و مواضع کلیدی

  1. فلسطین:
    • مخالفت با تقسیم اورشلیم و حق بازگشت فلسطینیان.
    • گسترش شهرکهای یهودینشین در کرانه باختری .
  2. ایران:
    • مخالف سرسخت برنامه هستهای ایران؛ خط قرمز “غنیسازی ۹۰٪” را در سخنرانی ۲۰۱۲ سازمان ملل ترسیم کرد .
    • عامل محرک حملات ۲۰۲۵ اسرائیل به ایران که به جنگ تمامعیار انجامید .
  3. روابط بینالملل:
    • تقویت اتحاد با آمریکا؛ بهرسمیتشناسی اورشلیم بهعنوان پایتخت توسط ترامپ.
    • خروج اسرائیل از یونسکو به دلیل “گرایش ضداسرائیلی” (۲۰۱۸) .

زندگی شخصی

  • ازدواجها:
    • میریم وایزمن (۱۹۷۲–۱۹۷۸): یک فرزند به نام نوا.
    • فلور کیتس (۱۹۸۱–۱۹۸۸): غیریهودی که پس از ازدواج تغییر دین داد.
    • سارا بنآرتزی (۱۹۹۱–اکنون): روانشناس؛ دو پسر به نامهای یائیر (فیلمساز) و آونی (متخصص رسانه) .
  • رسواییها: اتهامات فساد مالی (۷ بار بازجویی)، سوءاستفاده همسرش از بودجه دولت، و پرونده جنایات جنگی دیوان کیفری بینالمللی (۲۰۲۴) .

جدول اعضای خانواده :

عضو خانواده نقش توضیحات
یوناتان نتانیاهو برادر بزرگتر فرمانده سایرت متکل؛ کشتهشده در اوگاندا (۱۹۷۶)
ایدو نتانیاهو برادر کوچکتر پزشک و نمایشنامهنویس
سارا نتانیاهو همسر سوم متهم به فساد مالی

چالشهای اخیر و انتقادات

  • شکست امنیتی ۷ اکتبر ۲۰۲۳: حملات غافلگیرانه حماس به عنوان “بزرگترین شکست اطلاعاتی ۵۰ ساله” اسرائیل، منجر به اعتراضات برای برکناری او شد .
  • جنگ غزه (۲۰۲۳–اکنون):
    • متهم به “نسلکشی” در دیوان بینالمللی دادگستری (پرونده آفریقای جنوبی).
    • حکم بازداشت از دیوان کیفری بینالمللی به اتهام جنایت جنگی (استفاده از گرسنگی علیه غیرنظامیان) .
  • اصلاحات قضایی ۲۰۲۳: تلاش برای کاهش قدرت دادگاه عالی، باعث اعتراضات گسترده و اتهام “اقتدارگرایی” شد .

میراث و تأثیر

نتانیاهو با ۱۷ سال نخستوزیری، طولانیترین دوره را در تاریخ اسرائیل دارد. سیاستهای او با محوریت امنیتگرایی، صهیونیسم تهاجمی و مهار ایران، هم تحسین راستگرایان و هم محکومیت جهانی را برانگیخته است. امروزه او به نماد “جنایت جنگی” در رسانههای جهان تبدیل شده و آینده سیاسیاش تحتالشعاع دادگاههای بینالمللی و جنگ غزه قرار دارد .